Wat gebeurt hier?

Psycholoog en schrijver-columnist Huibrecht Boluijt deelt sinds jaren met psychologisch-wetenschappelijke duiding zijn perspectief op wat er om ons heen gebeurt: “Het behoort nu eenmaal tot de taken van een psycholoog om gedrag, emoties, afweer en navenante dynamieken van en tussen personen te duiden. Daar wordt men wijzer van. Maar het zal afhangen van de mentale kracht én de intelligentie van hen die onderwerp zijn van dit boek, waaronder media, politici, burgers, studenten en academici of zij zich durven laten aanspreken door de gedane observaties en of zij op de duidingen ervan kunnen reflecteren.” Dit toegankelijk geschreven boek vol met psychologische beschouwingen op een samenleving die versneld in verandering is geraakt, weerspiegelt zijn dagelijkse werk als psycholoog en therapeut; duiden en mensen aanzetten tot denken over wat er gebeurt. Het doel is om de lezer mee te nemen achter de eigen blinde vlekken, maar ook achter het masker van het voorgeschotelde nieuws of dat van het getoonde gedrag van mensen en dynamieken op tal van bepalende plaatsen in de huidige turbulente samenleving. Het boek biedt interessante analyses van de huidige maatschappelijke spanningen en hoe deze van invloed zijn op ons dagelijkse denken en doen. Veel van wat in dit tijdgewricht stuwende of belemmerende krachten zijn, dan wel wat zorgt voor psychologische bescherming of gevaar komt aan de orde. Wezenlijke psychologische fundamenten en mechanismen, waarop onze waarneming en ons gedrag rusten en die voor het mentaal kunnen overleven in deze grillige tijd en in crises die nog zullen volgen van belang zijn, komen daarbij aan bod. Zonder daarbij te vervallen in al te complexe wetenschappelijke verhandelingen is dit werk een handreiking voor het onderzoeken van de eigen psychologische basis: “Het vinden van innerlijke vrede bevecht je niet met zaken buiten jezelf maar met ‘vijanden’ die in jou zijn geslopen of gebracht.” In de duiding van alles wat er om ons heen gebeurt leert u de psychologische beginselen en fundamenten van de werking van onze menselijke geest kennen en daarmee ook hoe die geest en ons gedrag te beïnvloeden zijn. Tal van psychologische constructen, sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen, cultuurveranderingen en instituties worden belicht, waarbij de tijdgeest als scherprechter diende voor de gemaakte keuzes daarin. De laatste turbulente jaren, waarin onder andere Woke-, BLM-, gender-en klimaat-perikelen meermaals ons aller aandacht trokken, voelen steeds meer mensen zich ook bedreigd. Genoemde fenomenen zijn namelijk verworden tot arena’s in een strijd om het gelijk. Het vermogen om zich hierbij intellectueel te kunnen positioneren ligt volgens de schrijver opgesloten in de mate van emotionele zelfkennis en stabiliteit als voorwaarden voor kritisch denkvermogen: “Om zichzelf te kunnen beschermen tegen onder andere strijd, manipulatie en controle, en om zodoende ook een vrije democratische samenleving te kunnen bewaken, is het zaak dat we leren elkaar te tolereren. En in plaats van dat we de ander dus proberen te overtuigen van ons eigen gelijk dienen we daarbij eerst naar onszelf te wijzen.”